Staw to specjalny układ łączący kości naszego szkieletu. Kości stykają się ze sobą i ocierają o siebie w trakcie wykonywania ruchu. Gdyby nie odpowiednia budowa stawu siły tarcia szybko by je zniszczyły. Stawy są zbudowane różnie, w zależności od lokalizacji, roli, jaką pełnią w układzie ruchu i ich osi ruchu. Stawy proste to takie, w których udział biorą dwie kości, ale są też stawy złożone (np. łokciowy), w których udział bierze więcej kości. Gdzie w stawie występuje siarka i dlaczego jest tak ważna dla utrzymania odpowiedniego “poślizgu” pomiędzy kośćmi w trakcie ruchu?
Budowa stawu
Cały staw otoczony jest TOREBKĄ STAWOWĄ. Ma ona na celu ochronę i stabilizację stawu, a także uniemożliwia nadmierne przemieszczanie się kości.
Wewnętrzną warstwą torebki stawowej jest BŁONA MAZIOWA. To ona produkuje MAŹ STAWOWĄ, która jest „smarem” całego stawu. Ta niezwykle lepka substancja pokrywa wszystkie chrząstki i wypełnia wolne przestrzenie w całej jamie stawowej. To ona przeciwdziała siłom tarcia w obrębie stawu. Jednocześnie „odżywia” CHRZĄSTKĘ STAWOWĄ, która jest kolejnym istotnym elementem stawu, odpowiedzialnym za przeciwdziałanie degradacji aparatu ruchu.
Chrząstka pokrywa główkę i panewkę kości warstwą o różnej grubości, w zależności od stawu. Jest to materiał niezwykle odporny na ścieranie, o dużej sprężystości. Dzięki temu ma możliwość odkształcania się pod wpływem sił działających w stawie i sprawia, że staw jest świetnym amortyzatorem dla całego układu ruchu człowieka. Niestety z wiekiem zarówno grubość jak i sprężystość chrząstki zmniejszają się, zwłaszcza u osób, które prowadzą mało aktywny tryb życia. Umiarkowany ruch jest bowiem kluczowy w utrzymaniu sprawności stawów. To maź stawowa nawilża chrząstkę. Dzieje się tak szczególnie podczas sił działających w czasie ruchu, kiedy chrząstka zachowuje się jak gąbka zasysając maź z jamy stawowej.
Dlaczego bolą stawy?
Przyczyn bólu stawu może być kilka. Po pierwsze uraz, np. skręcenie, zwichnięcie lub stłuczenie stawu. Wówczas konieczna jest konsultacja lekarza, który po diagnozie zastosuje odpowiednie leczenie i ewentualną rehabilitację.
Przyczyną bólu może być również zbyt mała ilość mazi stawowej. W efekcie zwiększają się siły tarcia i elementy stawu zaczynają o siebie boleśnie ocierać. Do zmniejszenia ilości mazi stawowej dochodzić może w wyniku złej diety, stresu, dużych przeciążeń. Nie bez znaczenia są też braku ruchu, nadwaga czy reumatoidalne zapalenie stawów.
Kolejną przyczyną bólu stawu może być również uszkodzenie lub zużycie chrząstki stawowej. Takie zużycie związane może być z wiekiem, ale również z uszkodzeniami mechanicznymi (urazy, mikrourazy będące następstwem wyczynowego uprawiania sportu, zwłaszcza bez wcześniejszego przygotowania, źle przeprowadzone iniekcje i artroskopie zwiadowcze) lub chorobami. Diagnozy dokonuje lekarz i to on decyduje o dalszym postępowaniu terapeutycznym.
Dlaczego siarka na stawy?
Okazuje się, że siarka stanowi niezbędny składnik decydujący o prawidłowym działaniu naszych naturalnych amortyzatorów – stawów.
Znaczna część siarki ustrojowej związana jest z węglowodanami. Tworzy kwas chondroityno-siarkowy (składnik tkanki chrzęstnej) oraz mukoityno-siarkowy (składnik śluzu wydzielanego przez wszystkie błony śluzowe więc również mazi stawowej). Siarkę można wprowadzić do ustroju poprzez odpowiednią dietę i suplementy diety. Bardzo skutecznym sposobem na dostarczenie stawom i całemu organizmowi siarki są także kąpiele siarczkowe, np. w Uzdrowisku Kraków Swoszowice.
W czasie kąpieli całkowitej (w specjalnej wannie) lub częściowej (tzw. fasonie na kończyny dolne lub górne) siarka z zawartego w wodzie mineralnej siarkowodoru w formie gazowej oraz z siarki koloidalnej osiadłej na skórze zostaje przez nią wchłonięta oraz przekształcona w wielosiarczki. Te naczyniami włosowatymi trafiają do krwiobiegu, by dalej zostać wykorzystanym m.in. do biosyntezy kwasu chondroityno-siarkowego. W zapaleniach i zwyrodnieniach stawów dochodzi do dużej utraty siarki przez ustrój, natomiast po kąpieli siarczkowej następuje wzrost jej zawartości w stawach. Potwierdziły to badania zawartości siarki w paznokciach, w chrząstkach powierzchni stawowych i chrząstkach międzykręgowych (Orłowski Z., 1957 – Balneologia ogólna. PZWL, Warszawa).
