Ułatwienia dostępu

Centrum Rehabilitacji Swoszowice

Kropla wiedzy

Blog medyczny "Kropla wiedzy" to zbiór artykułów napisanych przez naszych specjalistów - lekarzy, fizjoterapeutów i dietetyka.

Coś tu brzydko pachnie… o co konkretnie chodzi w tej siarce?

Siarka

Żółta, nie pachnie zbyt przyjemnie. W postaci pyłu działa bardzo drażniąco na śluzówkę nosa i oczy. Sama w sobie nie jest trująca, ale wiele jej związków jest bardzo toksycznych. Pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej zajmuje 16 miejsce. Jest stosowana w przemyśle, a pozyskiwana jest do niego głównie z odsiarczania spalin i paliw – rezygnuje się z tradycyjnego wydobycia kopalnianego. Co więc wspólnego z naszym zdrowiem ma SIARKA? Suplementujemy magnez, wapń, potas, żelazo, witaminy, a okazuje się, że każda komórka naszego organizmu zawiera również siarkę, która jest niezbędnym składnikiem wielu procesów życiowych.

Czy mam niedobór siarki?

Niedobór siarki występuje niezwykle rzadko, może się jednak zdarzyć u osób, które spożywają zbyt małą ilość białka (aminokwasy zawarte w białku są źródłem siarki). Jakie objawy powinny nas w szczególności zaniepokoić?

– wyraźny spadek nastroju bez uzasadnienia;

– blada cera, matowe, łamiące się włosy oraz paznokcie;

– problemy ze stawami, brak ich elastyczności;

– schorzenia wątroby;

– pogorszenie wzroku (w najgorszym razie zaćma).

Przez wzajemne wpływanie na siebie innych makro i mikroelementów, deficyt siarki powoduje zmniejszenie wchłaniania wapnia, magnezu, sodu czy żelaza oraz niedobory tych składników w naszym organizmie. Pamiętajmy, że siarkę można znaleźć w wielu ważnych związkach naszego organizmu, m.in. kwasie glutaminowym, heparynie, insulinie, keratynie, kolagenie.

Niedobory siarki mogą więc wpłynąć na pojawienie się wielu dolegliwości. Pamiętajmy, że deficyt siarki w naszym organizmie może też być następstwem schorzeń, takich jak uszkodzenie wątroby, gorączka reumatyczna, reumatoidalne zapalenie stawów, nowotwory, choroba wieńcowa, a także po zawale mięśnia sercowego.

Infografika - Siarka a wpływ na zdrowie
Infografika – Siarka a zdrowie. Autor: Centrum Rehabilitacji Swoszowice

Siarka a uroda

Jak wspomnieliśmy, siarka jest składnikiem keratyny i kolagenu – białek będących budulcem naszej skóry, włosów i paznokci. Topowi producenci kosmetyków już dawno zaczęli wykorzystywać związki siarki w swoich produktach, szczególnie tych antyoksydacyjnych. Pierwiastek ten występuje w licznych szamponach do włosów (głównie tych do włosów przetłuszczających się), odżywkach, kremach, balsamach. Siarka jest również nieoceniona przy dolegliwościach skórnych o podłożu bakteryjnym i grzybicznym – stąd jej szerokie wykorzystanie w dermatologii. Zaleca się stosowanie mydeł siarkowych osobom narzekającym na trądzik i łuszczycę.

Bezpośrednim źródłem siarki dla naszego organizmu mogą być kąpiele w wodzie siarczkowej. H2S wchłania się w kąpieli przez nieuszkodzony naskórek. W skórze powstają wielosiarczki, które drogą naczyń włosowatych dostają się do ogólnego krążenia. Wytwarzają się takie substancje histaminowe, które rozszerzając światło naczyń powodują przekrwienie czynne. Charakterystyczna jest ostra granica zaczerwienienia skóry przy zetknięciu z wodą. W słabych stężeniach kąpiele siarczkowe działają keratoplastycznie – sprzyjają wytwarzaniu się elastycznego i spoistego naskórka, a w silnych stężeniach mają właściwości keralityczne – rozmiękczają i złuszczają naskórek. Niejednokrotnie obserwuje się korzystny wpływ podczas leczenia głębokich, wciągniętych blizn. Spośród chorób skóry bardzo dobre efekty uzyskuje się podczas leczenia kąpielami siarczkowymi sklerodermii oraz łuszczycy. Siarka pomaga także walczyć z egzemami czy atopowym zapaleniem skóry. Widocznie odmładza skórę, zwiększa jej elastyczność i jędrność. Hamuje wypadanie włosów i sprawia, że są gładkie i błyszczące, zapobiega jednocześnie łamaniu się paznokci.

Infografika - siarka a skóra

Siarka a reumatyzm, zwyrodnienia stawów i kręgosłupa

Kwas mukoityno-siarkowy jest składnikiem błon maziowych, kwas chondroityno-siarkowy jest budulcem dla chrząstki, a jego połączenia z białkiem są integralną składową mazi stawowej. Właśnie dlatego odpowiednie stężenie siarki w organizmie zapewnia stawom elastyczność, pozwala na regenerację i uzupełnienie ubytków w obrębie chrząstek stawowych. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu, wykorzystuje się ją w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, dny moczanowej czy rwy kulszowej oraz w stanach pourazowych narządu ruchu z uszkodzeniem więzadeł, zwichnięciach lub po operacjach ortopedycznych.

Siarka a smog i odtruwanie organizmu

Siarka jest znana również ze swych właściwości odtruwających. Organem detoksykującym organizm z zanieczyszczeń, toksyn i produktów ubocznych przemiany materii jest wątroba. Siarka pomaga wątrobie w wykonywaniu czynności odtruwania. Przy pomocy reakcji oksydacyjno – redukujących i hydrolitycznych, związki toksyczne mogą być neutralizowane i wydalane przez nerki. Na pierwszy plan wysuwa się tutaj formacja glukuronidowa, reszty kwasów siarkowych, związki acetylowe, metylowe, związki glicyny z kwasami aminowymi, cysteiny i kwas glutaminowy, jak również rodanki. Najważniejszą rolę odgrywa układ glukuronidowy i układy siarczanowe. Siarka zostaje zresorbowana przez organizm z jelita jako cystyna i metionina i umiejscawia się częściowo w wątrobie. Tam ulega utlenieniu i wydziela się przez nerki do moczu jako nieorganiczny siarczan względnie reszty kwasu siarkowego.

Siarka sprawdzi się więc w odtruwaniu organizmu z nikotyny, metali ciężkich, leków. Może być też pomocna w oczyszczaniu organizmu z coraz częściej obserwowanego w dużych miastach smogu.

Siarka a…

Istnieje pogląd, że siarka i wody siarczkowe leczą prawie wszystkie choroby. Pogląd ten znajduje pewne uzasadnienie chociażby w fakcie, że siarka jest bardzo rozpowszechniona w naszym ustroju. Jest katalizatorem szeregu przemian biochemicznych w ustroju człowieka, składnikiem białek, wielu enzymów, hormonów i witamin. Prócz opisanych w poprzednich akapitach, warto wspomnieć o dobroczynnych właściwościach kąpieli siarkowych na następujące schorzenia:

– nadciśnienie (zbudowana z siarki heparyna ma działanie hypotensyjne, może być więc stosowana w początkach choroby nadciśnieniowej);

– cukrzyca (siarka wchodzi w skład insuliny, która reguluje poziom cukru w naszym organizmie);

– otyłość (siarka przyspiesza procesy metaboliczne);

– problemy z potencją (siarczek wodoru wg ostatnich badań może stanowić świetną konkurencję dla tlenku azotu, stosowanego w słynnej niebieskiej tabletce).

Skąd czerpać siarkę?

Z pewnością najlepiej „prosto ze źródła” – takiego jak nasze swoszowickie. Kąpiele w wodach siarczkowych są świetnym i „szybkim” sposobem, dzięki któremu dostarczymy ten pierwiastek do naszego organizmu. Jon siarczkowy bardzo dobrze wchłania się przez skórę do wszystkich tkanek organizmu. Zapobiega niszczeniu tkanek przez procesy zapalne oraz uszkodzeniu naczyń krwionośnych, jak również poprawia krwiobieg. Kąpiele siarczkowe działają także regenerująco na tkankę łączną, co sprzyja leczeniu chorób reumatycznych, chorób zwyrodnieniowych stawów. Ponadto korzystnie działają w miażdżycy naczyń tętniczych. Mają również działanie odtruwające np. przy zatruciach ołowiem lub smogiem.

Siarkę można również dostarczyć do organizmu w preparatach witaminowych. Jako jeden z najważniejszych makroelementów znajduje się ona praktycznie w każdym zestawie witamin i minerałów dostępnym w aptekach.

Związki siarki znajdują się także w kosmetykach – głównie tych do skóry z problemami oraz profesjonalnych dermokosmetykach. Wspaniale działają na cerę trądzikową i łuszczycową. Przy długotrwałym stosowaniu należy jednak pamiętać o odpowiednim jej nawilżaniu, ponieważ mogą przesuszać skórę.

Siarkę można również pobierać z pokarmów. Najlepsze jej źródła to produkty wysokobiałkowe – mięso i podroby, jaja, mleko. Ponadto sporo tego pierwiastka można znaleźć w cebuli i czosnku. Nie brakuje jej także w takich produktach, jak owies, groch, kapusta, kalafior, brokuły, chrzan, rzodkiewka, rzepa, rzeżucha, karczochy. Z owoców zaś najwięcej jej zawierają morele, awokado i truskawki.

Nie należy się martwić tym, że siarkę można „przedawkować”. Nie ma takiej możliwości. Jest ona szybko wiązana w związki i wydalana z organizmu poprzez układ moczowy, razem z innymi – zbędnymi i szkodliwymi produktami przemiany materii.

Infografika - Sposoby dostarczania siarki do organizmu
Infografika – Źródła siarki. Autor: Centrum Rehabilitacji Swoszowice