Ułatwienia dostępu

Centrum Rehabilitacji Swoszowice

Kropla wiedzy

Blog medyczny "Kropla wiedzy" to zbiór artykułów napisanych przez naszych specjalistów - lekarzy, fizjoterapeutów i dietetyka.

Najczęstsze kontuzje osób aktywnych

Aby być zdrowym, czuć się dobrze i  być w formie długie lata  należy ćwiczyć. Ruch i zdrowy tryb życia to najbardziej obecnie preferowana forma spędzania wolnego czasu. Dlatego ćwiczymy dużo, dbamy o siebie… Ale czy robimy to dobrze? Przecież ruch to również ryzyko kontuzji  i urazów. Warto uświadomić sobie, że brak właściwego przygotowania do sportu lub złe wyposażenie, mogą sprzyjać wypadkom. W poniższym artykule postaramy się przybliżyć najczęściej występujące w czasie sportu urazy i kontuzje osób aktywnych. Podpowiemy także jak im zapobiegać.

Najczęstsze kontuzje osób aktywnych

Urazy kolana

Urazy kolan dotyczą właściwie każdego rodzaju sportu. Szczególnie narażeni są: biegacze, rowerzyści, narciarze, łyżwiarze, rolkarze i osoby uprawiające trekking górski. Kontuzje przeważnie mają miejsce wtedy, gdy ćwiczenia wykonywane są nieprawidłowo. Niebezpieczne są sytuacje, gdy staw kolanowy musi znosić obciążenia przekraczające jego fizjologiczną wytrzymałość. Szczególnie podatne na uszkodzenia są: łąkotki, więzadła stabilizujące kolano oraz rzepka.

Wśród najczęściej diagnozowanych urazów kolana wymienić należy:

– uszkodzenie łąkotek –  W przypadku tej kontuzji ból kolana pojawia się najczęściej przy chodzeniu lub kucaniu. Objawem może być także brak możliwości swobodnego wyprostowania kolana. Zbagatelizowana i nieleczona powoduje nieustanne pogłębianie się urazu, a w konsekwencji wtórne uszkodzenie chrząstki stawowej i tym samym przyspieszenie zmian zwyrodnieniowych w stawie.

– zwichnięcie rzepki – Uraz charakteryzuje się wyraźnym przeskoczeniem rzepki w kierunku bocznym. Wystąpienie tej kontuzji może prowadzić do niestabilności rzepki i zwiększonej podatności na kolejne zwichnięcia.  W przypadku gdy dojdzie do zerwania kawałka chrząstki może dojść do mechanicznej blokady stawu.

– naderwanie więzadła pobocznego przyśrodkowego – Uraz ma najczęściej gwałtowny charakter, objawia się ostrym bólem, obrzękiem i tzw. „uciekaniem” kolana.  Kontuzję tą powodują przeciążenia wynikające np. z nagłej zmiany kierunku ruchu, nieprawidłowego postawienia stopy na podłożu, kolizji z inną osobą lub przedmiotem i nadmiernego obciążenia stawu, które nie może być skompensowane siłą mięśni uda.

Urazy nadgarstka

Nadgarstek najłatwiej uszkodzić podczas próby zminimalizowania skutków upadku. Szczególnie poprzez podparcie się ręką np. podczas jazdy na rolkach, wrotkach, łyżwach, snowboardzie czy nartach. 

Ponad 70% urazów nadgarstka kończy się złamaniem kości. Objawy to silny ból, trudności w wykonywaniu ruchów dłonią, szybko rosnący obrzęk i krwiak. Równie bolesną, ale mniej poważną kontuzją jest zwichnięcie nadgarstka, gdy nie dochodzi do pęknięcia kości. Nie oznacza to jednak, że wolno ją zlekceważyć. W jej wyniku często dochodzi bowiem do długotrwałego stanu zapalnego i przewlekłych dolegliwości bólowych. Aby uniknąć bolesnych konsekwencji podczas uprawiania sportów w których łatwo o upadek szczególnie zaleca się noszenie odpowiednich ochraniaczy na nadgarstki.

Urazy stawu ramiennego

Staw ramienny, potocznie zwany barkiem stosunkowo często ulega kontuzjom. W wyniku uszkodzenia tego stawu pojawia się stan zapalny, ból i uczucie niestabilności, które utrudnia normalne poruszanie kończyną. Najczęściej spotykane urazy to:

– przeciążenia – gdy podczas aktywności staw jest znacząco forsowany,

– zapalenia ścięgien mięśni zwanych stożkiem rotatorów – ich pojawienie się wynika najczęściej z wielokrotnie powtarzającego się ruchu rozciągającego ścięgna tych mięśni,

– zwichnięcia – najczęściej dochodzi do nich podczas upadku na bark lub silnego uderzenia.

Na urazy stawu ramiennego szczególnie narażone są osoby aktywnie uprawiające siatkówkę, pływanie, tenisa czy podnoszenie ciężarów.

Urazy stawu skokowego

Urazy stawu skokowego to jedna z najczęstszych przyczyn wizyty u ortopedy.  Nawet najlepsze obuwie i dobra rozgrzewka mogą nie uchronić przed jego skręceniem, zwichnięciem czy też złamaniem.

Wyróżnia się trzy rodzaje skręcenia stawu skokowego:

  • skręcenie I stopnia – w którym dochodzi do naciągnięcia więzadeł – objawy to lekka bolesność, niewielki obrzęk
  • skręcenie II stopnia – w którym więzadła zostają naderwane – o bardzo podobnych, lecz bardziej nasilonych objawach,
  • skręcenie III stopnia – w tym przypadku dochodzi do przerwania ciągłości więzadeł i ich rozerwania. Objawem jest silny obrzęk i ból oraz duża niestabilność stawu.

Zwichnięciu stawu skokowego towarzyszy najczęściej rozerwanie torebki stawowej i więzadeł stawowych. Jest to poważna kontuzja i wymaga szybkiego nastawienia, ponieważ w innym przypadku może dojść do zmian, które wpłyną na pogorszenie funkcji stawu. Złamanie w obrębie stawu skokowego najczęściej dotyczy kości goleni.

Urazy kręgosłupa

Kręgosłup jest osią naszego ciała. Źle wykonywana aktywność fizyczna może skutkować zbyt dużym obciążeniem niektórych odcinków kręgosłupa co przyczynia się do dolegliwości bólowych i pogłębienia zmian zwyrodnieniowych. W przypadku aktywnego uprawiania sportu może dojść także do urazu, zwłaszcza odcinka szyjnego kręgosłupa, np. podczas upadków. 

Jak zapobiegać – postaw na odpowiednie przygotowanie

Ważne jest, aby osoby uprawiające sporty przygotowały wcześniej swój organizm do wysiłku fizycznego poprzez odpowiednią dietę, ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśnie oraz uzupełnienie odpowiednich mikroelementów w organizmie. Zanim zaczniemy uprawiać jakiś sport warto  spotkać się z fizjoterapeutą, który sprawdzi czy nie ma przeciwwskazań do tej konkretnej aktywności, pokaże nam odpowiednie ćwiczenia na rozgrzewkę  i nauczy jak nie przeciążać stawów i kręgosłupa.

Zanim sięgniemy po suplementy diety powinniśmy rozważyć możliwość skorzystania z zabiegów, które w naturalny sposób zmobilizują nasz organizm do wytwarzania np. mazi stawowej. Warto zwróć szczególna uwagę na właściwości wód siarczkowych i zabiegów fizjoterapeutycznych takich jak np. magnetronik.

Gdy kontuzja wystąpi  – poradź się fizjoteraputy lub lekarza specjalisty rehabilitacji

Najczęściej kontuzję próbujemy przeczekać albo korzystamy z podstawowych zabiegów które mają zmniejszyć ból.  Tak naprawdę nie leczymy przyczyny bólu, która może być bardzo złożona i mieć w długofalowym okresie duże i poważne konsekwencje dla naszego organizmu. Ważne jest aby zawsze skorzystać z porady  specjalisty, w szególności fizjoterapeuty lub lekarza specjalisty rehabilitacji, który skupi się na naszym cały układzie kostnym i mięśniowym. Wybierze ćwiczenia i zabiegi które będą  dobrane indywidualnie do naszych potrzeb i wzbogaci ją  o odpowiednie zabiegi z wykorzystaniem naturalnych surowców (wody mineralne, wody siarczkowe, borowiny) które będę stymulować nasz organizm do samodzielnego wytwarzania odpowiednich składników takich jak maź stawowa lub zwalczania stanów zapalnych niewidocznych gołym okiem.

Źródło zdjęcia: Image by Racool_studio on Freepik.com