Dieta bogata w siarkę – siarka w żywności występuje pod różnymi postaciami, między innymi jako allina, aminokwasy siarkowe, czyli metionina i cysteina oraz tiamina i biotyna należące do witamin z grupy B. Nie są to te same związki, które wypełniają lecznicze wody siarczkowe. Kierując się więc samym zapachem nie będziemy w stanie określić, które produkty spożywcze są najlepszym źródłem siarki. Dlatego warto mieć świadomość, gdzie znajdziemy jej najwięcej. Niezależnie bowiem od postaci w jakiej siarka występuje jest to pierwiastek odgrywający niezwykle ważne role w naszym organizmie.
Rola siarki w organizmie
Siarka jest przyswajana głównie z białek zawierających aminokwasy siarkowe oraz w połączeniach z żelazem. W organizmie zostaje wbudowana w różne związki, odgrywające istotne role w prawidłowym funkcjonowaniu tkanek i narządów człowieka.
Jest konieczna do syntezy endogennych aminokwasów i enzymów oraz przeciwciał i glutationu. Wpływa tym samym na pracę układu odpornościowego. Siarka buduje tkankę łączną, która występuje w ścięgnach, kościach, skórze, chrząstce oraz w ścianach naczyń krwionośnych. Tworzy roztwory koloidalne, wchodzące w skład mazi stawowej i pokrywające powierzchnię włókien mięśniowych. Odpowiada zatem za stan naszych kości, elastyczność stawów, sprawność całego układu mięśniowo-szkieletowego i kondycję skóry. Siarka zmniejsza też stany zapalne stawów i bóle stawowe, hamuje proces niszczenia kolagenu. Przyspiesza również regenerację tkanek oraz zmniejsza ryzyko powstawania blizn.
Siarka a mózg, włosy i paznokcie
Pierwiastek ten wypełnia wnętrze komórek oraz buduje błony cytoplazmatyczne. Odpowiada za ich przepuszczalność i za zdrowie każdej komórki ludzkiego ciała, w tym także komórek mózgu. Siarka pobudza włosy i paznokcie do wzrostu oraz pomaga w usuwaniu z organizmu metali ciężkich. Dzięki temu ma korzystny wpływ nie tylko na zdrowie ale też na urodę i hamowanie procesów starzenia.
Układ sercowo-naczyniowy, wpływ na poziom cukru we krwi
Wchodząc w skład heparyny siarka wykazuje działanie antykoagulacyjne, czyli zmniejsza tendencję krwi do tworzenia zakrzepów. Poprawia przepływ krwi i utrzymuje elastyczność tętnic. Obniża tym samym ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego oraz zawału serca i udaru mózgu. Siarka wchodzi w skład insuliny, która jest niezbędna do utrzymywania prawidłowego poziomu cukru we krwi. Może więc zmniejszać ryzyko zachorowania na cukrzycę, a także ułatwiać wyrównanie glikemii u osób chorych. Dzięki siarce szybciej są usuwane z komórek substancje szkodliwe, takie jak toksyny czy kwas mlekowy. Dodatkowo dzięki temu pierwiastkowi szybciej docierają do komórek substancje odżywcze. Może to być szczególnie korzystne dla sportowców i osób aktywnych fizycznie. Siarka może również odgrywać istotną rolę w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego, ponieważ wzmacnia błonę śluzową jelit.
Siarka w pożywieniu
Siarkę możemy znaleźć w wielu produktach spożywczych. Bogate w nią są ryby, mleko krowie i mleczne przetwory, jaja, wieprzowina, wołowina i drób. Z owoców na szczególną uwagę zasługują porzeczki czerwone i czarne, truskawki, figi i awokado. Z warzyw – cebula, czosnek, brokuły, seler, kukurydza, rzodkiewka i pomidory. Znaczne ilości siarki znajdziemy też w nasionach roślin strączkowych, takich jak fasola i groch. Spośród produktów zbożowych najlepszym źródłem siarki będą płatki owsiane. Mimo powszechnego występowania siarki w żywności znaczne ograniczenie białka w codziennym jadłospisie może doprowadzić do obniżenia jej podaży z dietą. A jest ona potrzebna do prawidłowego przyswajania innych składników pokarmowych, takich jak magnez, krzem, sód, mangan, wapń, chlor, żelazo, jod i potas. Dlatego restrykcyjne diety odchudzające lub nieprawidłowo zbilansowane diety eliminacyjne mogą doprowadzić do znacznych niedoborów pokarmowych oraz zaburzać metabolizm głównych składników odżywczych, czyli tłuszczów, białek i węglowodanów.
Suplementy diety
Na niezwykłe właściwości siarki zwraca się coraz większą uwagę. Można ją znaleźć nie tylko w żywności ale także w licznych suplementach diety zawierających kompleksy witamin i składników mineralnych. Siarka jest również naturalnie pozyskiwana do tworzenia preparatów zawierających w swoim składzie wyłącznie siarkę, a dokładnie metylosulfonylometan – jej organiczny związek. Może być skuteczny w leczeniu licznych chorób, takich jak alergie, choroby stawów, bóle mięśniowe, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, choroby skóry, zakażenia grzybicze, choroby pasożytnicze i miażdżyca.
Uwaga na substancje konserwujące
Siarka, która naturalnie występuje w żywności, jest składnikiem pożądanym. Ważne jest jednak to, aby odżywiać się zdrowo, racjonalnie i wybierać do spożycia jak najmniej przetworzone produkty. Siarka wchodzi również w skład dodatków do żywności, przede wszystkim substancji konserwujących, takich jak bezwodnik kwasu siarkowego (dwutlenek siarki), którego należy w diecie unikać. Dodawany jest on przede wszystkim do wina i piwa, suszonych owoców, przecierów owocowych i konserwowych warzyw. Po otwarciu butelki lub słoika warto odczekać kilka chwil, aby część dwutlenku siarki się ulotniła, natomiast spośród suszonych owoców warto wybierać te bez substancji konserwującej. W przeciwieństwie do siarki organicznej, którą znajdziemy w czosnku czy cebuli, bezwodnik kwasu siarkowego nie jest składnikiem korzystnym dla naszego zdrowia i dlatego nie powinien być spożywany w nadmiarze.
Ostrożność
Jak widać, siarka pełni wiele różnych zadań w naszym organizmie. Występuje w nim w niewielkich ilościach, jednak wchodząc w skład każdej komórki ciała, okazuje się niezbędna do zachowania zdrowia. Jest powiązana z innymi mikro i makroelementami już na etapie przyswajania z przewodu pokarmowego, dlatego tak istotne jest codzienne stosowanie racjonalnej i pełnowartościowej diety, która zapewni nam dowóz niezbędnych składników mineralnych, w tym także siarki. Należy być ostrożnym przy wprowadzaniu zmian w swój sposób odżywiania, a wszelkie nowinki dietetyczne promujące specyficzne diety lub eliminacje pewnych składników pokarmowych z diety należy brać pod lupę, a najlepiej skonsultować je ze specjalistą. To może nas ochronić przed ewentualnymi niedoborami pokarmowymi, na które możemy się narazić mimo szczerych chęci i motywacji do wprowadzania zmian na lepsze.
Ewa Ludwiczak
Dietetyczka w Uzdrowisku Kraków Swoszowice oraz Centrum Rehabilitacji Swoszowice
Zapraszamy do skorzystania z zabiegów siarczkowych w naszym Centrum Rehabilitacji. Głównym czynnikiem aktywnie działającym w naszych wodach jest – jon siarczkowy, który bardzo dobrze wchłania się przez skórę do wszystkich tkanek organizmu, zapobiega niszczeniu tkanek przez procesy zapalne, zapobiega uszkodzeniu naczyń krwionośnych i poprawia krwiobieg. Kąpiele siarczkowe działają regenerująco na tkankę łączną, co sprzyja leczeniu chorób reumatycznych, chorób zwyrodnieniowych stawów, a także korzystnie działają w miażdżycy naczyń tętniczych. Mają również działanie odtruwające np. przy zatruciach ołowiem. Kąpiele są dostępne również w pakietach zabiegów leczniczych. Zapraszamy!
Jadłospis bogaty w siarkę 1800 kcal
Dzień 1
Śniadanie
Owsianka z gruszką i orzechami
Płatki owsiane gotujemy na mleku, przekładamy do miseczki, dodajemy gruszkę pokrojoną w kostkę i rozdrobnione orzechy brazylijskie, posypujemy cynamonem.
Drugie śniadanie
Sałatka z tuńczykiem i brązowym ryżem
Kroimy paprykę i ulubioną sałatę, np. rzymską (kilka liści), przekładamy do miseczki, dodajemy posiekaną natkę pietruszki, ugotowany i wystudzony brązowy ryż oraz odsączonego tuńczyka z puszki, skrapiamy oliwą z oliwek.
Obiad
Zupa kalafiorowa z makaronem
Pieczony indyk z pęczakiem i surówką z białej kapusty
Gotujemy zupę kalafiorową na drobiu, podajemy z makaronem pełnoziarnistym.
Pierś z indyka przyprawiamy, kroimy cukinię i cebulę, lekko przyprawiamy ziołami, warzywa i indyka umieszczamy w folii do pieczenia lub w zamykanym naczyniu żaroodpornym, pieczemy w piekarniku. Gotujemy kaszę pęczak, ugotowaną posypujemy natką pietruszki. Białą kapustę szatkujemy, dodajemy marchew startą na tarce, skrapiamy oliwą z oliwek.
Podwieczorek
Jogurt z bananem
Banana kroimy w plasterki, dodajemy do jogurtu naturalnego.
Kolacja
Kanapki z pastą z białej fasoli i rzeżuchy
W blenderze miksujemy białą fasolę – ugotowaną lub konserwową odsączoną z zalewy, dodajemy chrzan tarty i rzeżuchę, mieszamy razem, przyprawiamy do smaku. Zamiast rzeżuchy można dodać inną zieleninę: natkę pietruszki, koperek, bazylię. Pastę nakładamy na żytnie pieczywo posmarowane cienko masłem. Podajemy z pomidorem i sałatą.
Dzień 2
Śniadanie
Bułka z szynką, jajkiem na miękko i warzywami
Bułkę grahamkę kroimy na pół, smarujemy cienko masłem, przekładamy dobrej jakości szynką wieprzową i sałatą. Podajemy z jajkiem ugotowanym na miękko oraz warzywami, np. papryką i rzodkiewką.
Drugie śniadanie
Kefir z płatkami i owocami
Płatki jaglane zalewamy kefirem naturalnym, odstawiamy na kilka minut. Kroimy
pomarańczę, dodajemy do kefiru, posypujemy rozdrobnionymi orzechami włoskimi.
Obiad
Zupa cebulowa z ziemniakami
Schab duszony z kaszą gryczaną i surówką z marchewki
Gotujemy zupę cebulową na drobiu, podajemy z ziemniakami.
Schab przyprawiamy, tłuczemy lekko. Obsmażamy na suchej patelni, podlewamy wodą,
przykrywamy, dusimy. Gotujemy kaszę gryczaną, podajemy sypką, posypaną natką pietruszki. Marchew i jabłko ścieramy na tarce, skrapiamy sokiem z cytryny i oliwą z oliwek, dodajemy uprażone nasiona sezamu, mieszamy.
Podwieczorek
Serek z pomidorem i pestkami dyni
Do serka wiejskiego dodajemy pokrojonego pomidora, posiekany koperek i małą garść pestek dyni, mieszamy.
Kolacja
Sałatka z brokułami i fetą
Brokuły blanszujemy lub gotujemy na parze, studzimy, dodajemy ser feta, garść pokrojonych pomidorków koktajlowych i garść rukoli lub innej sałaty, całość polewamy jogurtem naturalnym wymieszanym z odrobiną wyciśniętego przez praskę czosnku, posypujemy nasionami słonecznika.